Ironiczne przedstawienie tradycyjnej roli kobiety w space operze, czyli seksowna ofiara w obcisłym skafanderze (za Threadless.com).

Chwilę temu moją uwagę przykuł drobny news, w zasadzie niezauważony przez polską prasę branżową i portale o grach: BioWare ogłosiło, że kobieca wersja komandora Sheparda z „Mass Effect” znajdzie się na okładce edycji kolekcjonerskiej trzeciej części, a także otrzyma własny trailer. Do tej pory bowiem we wszystkich materiałach marketingowych (reklamy w prasie, internecie, telewizji, screenshoty, trailery, pudełka z grą) mieliśmy do czynienia z Shepardem mężczyzną, klasycznym spaceoperowym bohaterem o szerokiej szczęce i ponurym wejrzeniu.

Uważam, że jest to krok w dobrym kierunku – przełamania męskiego monopolu na bohaterów i próby wciągnięcia kobiet w świat cyfrowej rozrywki. Sugerowanie domyślnego męskiego protagonisty zapewne nie pozostaje bez wpływu na populację graczy z podwójnym chromosomem X – nie widząc ani razu żeńskiej Shepard, można w ogóle nie domyśleć się, że „Mass Effect” udostępnia możliwość gry kobietą.

Jak się okazuje, jedynie 18% graczy wcieliło się w żeńską bohaterkę, co może (acz wcale nie musi) potwierdzać tę tezę. Pokazanie, że i panie mogą mieć swojego awatara w świecie gry powinno zachęcić je do sięgnięcia po ten tytuł i zwiększyć tę liczbę. Fakt, że 13% grających w „Mass Effect” nie dokonało żadnych zmian i grało domyślnym komandorem Shepardem również wskazuje na to, że łatwo zasugerować graczom „oficjalny” wygląd bohatera (choć oczywiście może to też świadczyć o ich wyjątkowym lenistwie).

Przyczyna zamieszania i główna bohaterka notki, czyli pani komandor Shepard.

Z przykrością jednak stwierdzam, że tego rodzaju oczywistości ciężko przebijają się do świadomości twórców gier. Potrzeba było całej fanowskiej kampanii już po wydaniu „Mass Effect 2”, by skłonić BioWare do dopuszczenia do głosu pani komandor Shepard. Jednym z elementów tej kampanii była nieoficjalna „kobieca” wersja trailera gry, w której bohater zastąpiony został bohaterką (zauważcie życzliwy komentarz Jennifer Hale, która podkłada pod nią głos), a innym film pokazujący wiele twarzy żeńskiej Shepard. Dopiero pod naporem fanów BioWare ugięło się i ustami swojego dyrektora marketingu, Davida Silvermana, obwieściło równouprawnienie Shepardów.

Co ciekawe, podobna sytuacja miała miejsce już wcześniej, przy okazji wydania drugiej części „Dragon Age”. Na prawie wszystkich przedpremierowych screenach główna postać z gry, Hawke, była pokazana jako biały mężczyzna z ciemną brodą i niebieskimi oczami; ten sam „domyślny” model pojawił się też później w trailerach, demie i na okładce gry. Fani zaczęli protestować – czy kobieta Hawke jest w jakiś sposób gorsza? Na ich pretensje odpowiedział Jesse Houston, producent z BioWare: stwierdził, że męski bohater jest bardziej rozpoznawalny i kojarzony z „Dragon Age” (Jesse użył słowa „iconic”, ale sens był dokładnie taki), tak więc choć fani wolą kobietę, to dział marketingu postawił na mężczyznę.

Barts Shepard, czyli moje alter ego w świecie „Mass Effect”, zestawiony ze zdjęciem autora tych słów celem wykazania zadziwiającego podobieństwa. Przyznaję bez bicia – grałem facetem.

Pięknie, tylko że wszystko to miało miejsce jeszcze przed premierą gry – a co za tym idzie, o rozpoznawalności protagonisty decydowały materiały udostępniane przez kogo? Brawo, zgadliście: przez dział marketingu BioWare. Szczyt hipokryzji i samospełniająca się przepowiednia: najpierw na zrzutach ekranu i filmikach z gry pokazujemy światu wyłącznie męską wersję Hawke’a, później zaś mówimy: „no przecież wszyscy wolą faceta” i pakujemy go do reklam i na okładkę.

A wystarczyło przecież do kwestii okładki podejść jak Bethesda: na pudełku z „Oblivionem” znajduje się postać w pełnej zbroi płytowej i w hełmie, przez co nie sposób określić, jaka jest płeć i rasa osoby znajdującej się w środku. Podobnie zresztą BioWare zrobiło przy pierwszym „Dragon Age” – na okładkach widnieje grafika ze smokiem, Morrigan i bliżej niesprecyzowaną postacią w zbroi. Nie mówiąc już o absolutnie neutralnych wariantach, jak przedstawienie na pudełku abstrakcyjnej grafiki lub symbolu („Morrowind”), czy też szwarccharaktera („Dungeon Siege: Throne of Agony”).

Różne warianty kobiecej bohaterki gry „Mass Effect”.

Wracając do tematu, widać tu ewolucję postawy BioWare: decyzja firmy, by uznać kobiecą wersję komandora Sheparda za równie kanoniczną jak męska, jest wprawdzie rezultatem mocnego nacisku fanów, niemniej jest też krokiem naprzód w stosunku do podobnej sytuacji sprzed zaledwie pół roku. Podsumowując: żeńska Shepard na okładce trzeciej części to znak postępu i potwierdzenie, że BioWare słucha głosu fanów, co napawa optymizmem na przyszłość.