Charles Wade Barkley urodził się w 1963 roku w Leeds, stan Alabama. Karierę w koszykówce zaczął w drużynie Auburn University, do której zwerbował go trener Sonny Smith. Młody Barkley został przez niego nazwany „grubasem, który może grać jak wiatr”. I rzeczywiście, początkowo niedoceniany z powodu niskiego wzrostu i wagi, dzięki zdolnościom, którymi znacznie przewyższał przeciwników o bardziej adekwatnej do gry posturze, szybko stał się ulubieńcem publiczności i zasłużył sobie na żartobliwy przydomek „The Round Mound of Rebound” („Wielka Góra Zbiórek”).
Z college’u zrezygnował rok przed jego zakończeniem, by wziąć udział w drafcie NBA w 1984 roku – tym samym, w którym do Chicago Bulls wybrany został Michael Jordan. Trafił do drużyny Philadelphia 76ers, w której koszulce miał występować przez osiem sezonów. W zespole tym grał z takimi weteranami, jak Julius Erving czy Moses Malone, i pod przewodnictwem tego drugiego przygotowywał się do kolejnych meczy. Z biegiem lat stawał się coraz lepszym graczem, coraz ważniejszym członkiem zespołu i coraz bardziej kontrowersyjną ze względu na bezkompromisową osobowość oraz cięte poczucie humoru gwiazdą. Postanowił jednak porzucić Filadelfię po tym, gdy w sezonie 1991/1992 nie udało im się zakwalifikować do playoffów. Nastąpił zatem transfer, w wyniku którego trafił do Phoenix Suns.